Zapiekanki to jeden z ulubionych posiłków Polaków – proste, sycące i niezwykle wszechstronne. Wśród różnych wariantów, zapiekanka z pomidorami zajmuje szczególne miejsce, łącząc w sobie klasyczne smaki polskiej kuchni z aromatem dojrzałych pomidorów. W dzisiejszym artykule podzielę się z Wami przepisem na idealną zapiekankę z pomidorami, który przekazujemy w naszej rodzinie od pokoleń.
Historia zapiekanki w polskiej kuchni
Zapiekanki mają długą tradycję w polskiej kuchni. Przez wieki były one sposobem na wykorzystanie resztek jedzenia i jednocześnie przygotowanie pożywnego posiłku dla całej rodziny. W czasach PRL-u, kiedy dostęp do produktów był ograniczony, zapiekanki stały się dowodem na kulinarne mistrzostwo polskich gospodyń, które potrafiły wyczarować smaczne danie z niewielu składników.
Zapiekanka z pomidorami zyskała na popularności w latach 70. i 80., gdy pomidory stały się bardziej dostępne przez cały rok. Dzisiaj jest to klasyk, który z powodzeniem odnajduje się zarówno na codziennych stołach, jak i podczas nieformalnych przyjęć.
Składniki na zapiekankę z pomidorami (4 porcje)
- 4 duże, dojrzałe pomidory
- 500 g ziemniaków
- 250 g mielonego mięsa (wołowina lub mieszanka wołowo-wieprzowa)
- 2 cebule
- 2 ząbki czosnku
- 1 papryka (czerwona lub żółta)
- 200 g sera żółtego (najlepiej typu gouda)
- 100 ml śmietany 18%
- 2 jajka
- 2 łyżki oleju rzepakowego
- 1 łyżka masła
- 1 łyżka koncentratu pomidorowego
- 1 łyżeczka suszonego oregano
- 1 łyżeczka słodkiej papryki
- Sól i pieprz do smaku
- Świeża bazylia do dekoracji
Przygotowanie krok po kroku
-
Przygotuj ziemniaki: Obierz ziemniaki i pokrój je w cienkie plastry (około 0,5 cm). Gotuj w osolonej wodzie przez 5-7 minut – powinny być lekko podgotowane, ale nadal twarde. Odcedź i odstaw.
-
Przygotuj mięso: Na patelni rozgrzej olej, dodaj drobno posiekaną cebulę i smaż do zeszklenia. Dodaj przeciśnięty przez praskę czosnek i smaż jeszcze przez 30 sekund. Następnie dodaj mięso mielone i smaż, rozbijając większe kawałki, aż mięso zmieni kolor.
-
Przygotuj sos: Do mięsa dodaj pokrojoną w kostkę paprykę, koncentrat pomidorowy, oregano, słodką paprykę, sól i pieprz. Smaż wszystko razem przez około 5 minut. Jeśli sos jest zbyt gęsty, dodaj 50-100 ml wody.
-
Przygotuj formę: Natłuść masłem naczynie żaroodporne o wymiarach około 25x35 cm.
-
Ułóż warstwy: Na dnie naczynia ułóż warstwę ziemniaków, lekko je posól i popieprz. Na ziemniaki wyłóż równomiernie mięsny sos. Pokrój pomidory w plastry i ułóż je na wierzchu mięsa.
-
Przygotuj zalewę: W misce roztrzep jajka ze śmietaną, dodaj szczyptę soli i pieprzu. Polej zalewą całą zapiekankę.
-
Dodaj ser: Zetrzyj ser żółty na tarce o grubych oczkach i posyp równomiernie wierzch zapiekanki.
-
Zapiekanie: Rozgrzej piekarnik do 180°C (termoobieg) lub 200°C (grzanie góra-dół). Piecz zapiekankę przez 25-30 minut, aż ser się zrumieni, a całość będzie bąbelkować na brzegach.
-
Podawanie: Wyjmij zapiekankę z piekarnika i pozwól jej odpocząć przez 5-10 minut przed podaniem. Udekoruj świeżą bazylią.
Wskazówki dla idealnej zapiekanki
- Wybór pomidorów: Kluczem do sukcesu jest użycie dojrzałych, soczystych pomidorów. Jeśli nie masz dostępu do dobrej jakości świeżych pomidorów (zwłaszcza zimą), możesz użyć pomidorów z puszki, ale pamiętaj, aby dobrze je odsączyć.
- Wariacje: Możesz modyfikować przepis, dodając na przykład cukinię, bakłażan lub pieczarki. Dla wegetariańskiej wersji, zastąp mięso mielone mieszanką soczewicy i warzyw.
- Ser: Choć gouda to klasyczny wybór, możesz eksperymentować z innymi serami. Mozzarella nada zapiekance kremową konsystencję, a ser typu ementaler doda orzechowego aromatu.
- Przechowywanie: Zapiekanka świetnie nadaje się do przygotowania dzień wcześniej. Przechowuj ją w lodówce, a przed podaniem podgrzej w piekarniku.
Dlaczego warto przygotować zapiekankę z pomidorami?
Zapiekanka z pomidorami to danie, które łączy w sobie wiele zalet: jest proste w przygotowaniu, ekonomiczne, a jednocześnie pełne smaku. To idealny pomysł na rodzinny obiad, gdy chcesz zaserwować coś sycącego, ale nie masz zbyt wiele czasu na gotowanie.
Co więcej, to danie, które naprawdę wszystkim smakuje – jest wystarczająco proste dla dzieci, a jednocześnie wystarczająco smaczne, by zadowolić dorosłych. Dzięki warstwie pomidorów na wierzchu, zapiekanka ma nie tylko wyjątkowy smak, ale także apetyczny wygląd, który przyciąga wzrok i budzi apetyt.
Mam nadzieję, że ten klasyczny przepis na zapiekankę z pomidorami zagości na Waszych stołach i stanie się jednym z ulubionych dań Waszej rodziny, tak jak stało się to w mojej. Smacznego!